Ook een 10-jarige aansprakelijkheid voor zwembadbouwers?

Na ongeveer 10 jaar komt een klant terug bij u omdat er problemen ontstaan zijn met het zwembad dat u voor hem bouwde. Uw klant meent dat u aansprakelijk bent voor deze problemen omdat u als aannemer gedurende 10 jaar aansprakelijk bent volgens onze wetgeving. Is dit werkelijk zo? Hoe zit dat precies met de garanties die u als aannemer/ zwembadbouwer aan uw klanten moet geven?

DE “10-JARIGE AANSPRAKELIJKHEID”
Het is inderdaad zo dat volgens onze wetgeving (ons Burgerlijk Wetboek) de aannemer en de architect gedurende 10 jaar aansprakelijk zijn voor het geheel of gedeeltelijk tenietgaan van de gebouwen die door hen werden opgericht en dit wegens een gebrek in de bouw of door de ongeschiktheid van de grond. Deze verantwoordelijkheid slaat dus op “ernstige gebreken” die de stabiliteit van het gebouw in het gedrang brengen. We denken hier bijvoorbeeld aan gebreken aan de muren, het dak, enz. De tienjarige aansprakelijkheid is van toepassing op alle bouwwerken. Bovendien moeten de betrokken partijen, zijnde aannemer en architect, verbonden zijn door een “aannemingsovereenkomst”. Deze tienjarige aansprakelijkheid is immers van contractuele aard. Verder moet het vastgestelde gebrek de stevigheid van het gebouw in het gedrang brengen. Een loutere “aantasting” van de stabiliteit van het bouwwerk is al voldoende; het is dus niet noodzakelijk dat het gebouw op instorten staat! Een laatste voorwaarde opdat de 10-jarige aansprakelijkheid toegepast kan worden, is dat de bouwheer die zijn aannemer en/of zijn architect wil aanspreken, het bewijs moet leveren van een fout. Concreet betekent dit dat de aannemer aansprakelijk is gedurende 10 jaar voor de gebreken die de bouwheer ontdekt. Normaal gezien begint deze termijn van 10 jaar te lopen vanaf de voorlopige oplevering, maar het is mogelijk dat er tussen de aannemer en zijn bouwheer iets anders werd afgesproken.

IS DEZE 10-JARIGE AANSPRAKELIJKHEID OOK VAN TOEPASSING BIJ ZWEMBADBOUWERS?
Hierboven haalden we reeds aan dat deze aansprakelijkheid speelt in geval van bouwwerken die een gebrek vertonen en die de stabiliteit van een gebouw in het gedrang kunnen brengen. Gaat het om een aannemer die zwembaden, terrassen, poolhouses, enz. … bouwt en wiens klant zich beklaagt over een kapotte tegel of een borduur die kapot gegaan is, dan is het begrijpelijk dat dit niets met bouwwerken of met enige stabiliteit van gebouwen te maken heeft. Dan zal deze aannemer ook niet gebonden zijn aan deze 10-jarige aansprakelijkheid. Maar… anders is het gesteld indien deze aannemer is overgegaan tot het bouwen van bijvoorbeeld een zwembad, een zwemvijver, een poolhouse, een tuinhuis of een terras en er treden grote mankementen op! Het komt er dan op neer dat er een ernstig gebrek moet zijn (bijvoorbeeld aan de muren van het poolhouse of grote zorgwekkende scheuren in de muren van het zwembad). Werd het poolhouse slecht gebouwd; zodanig slecht dat het na verloop van tijd (bijvoorbeeld 8 jaar) bijna omvalt, dan kan er hier beroep gedaan worden op de 10-jarige aansprakelijkheid van de aannemer. Concreet betekent dit dat u als zwembadbouwer wel wel gebonden bent aan de 10-jarige aansprakelijkheid, maar alleen indien het gebrek zeer ernstig is. Gaat het om een paar kapotte tegels dan zal deze aansprakelijkheid dus niet gelden, maar wel indien het gaat om de volledige muur van een zwembad of een poolhouse dat verzakt!

KAN DEZE 10-JARIGE AANSPRAKELIJKHEID VERLENGD WORDEN?
Deze 10-jarige termijn kan niet ingekort, afgeschaft of beperkt worden en in de praktijk bestaat hierover ook geen discussie. Maar… het is anders gesteld met de vraag of na verloop van deze 10 jaar, deze termijn nog kan verder lopen. De rechtspraak is hierover niet unaniem: de ene rechter beslist dat het geen probleem is om deze termijn te laten verder lopen, terwijl andere rechters dan weer oordelen dat dit niet kan!

WAT MET MINDER BELANGRIJKE GEBREKEN?
Het spreekt voor zich dat uw klant u als aannemer/zwembadbouwer kan aanspreken voor kleine gebreken die hij in de loop der tijd vaststelt. Maar voor dergelijke kleine gebreken stelt onze wetgeving dat deze klant binnen een redelijke termijn contact moet opnemen met zijn aannemer. Wat precies bedoeld wordt met “redelijke termijn”, wordt niet in de wet omschreven. In de praktijk gaat men er wel van uit dat de klant contact met u opneemt van zodra hij dit mankement of gebrek vaststelt. Gaat er te veel tijd over, dan kan het best zijn dat de rechter beslist dat de klant te lang heeft gewacht en deze “redelijke” termijn niet meer “redelijk” was en hierdoor de vordering afwijst. Omtrent het begin van deze redelijke termijn bestaat er vaak discussie. In de praktijk stellen we vast dat kleinere mankementen vaak na jaren pas worden vastgesteld. Maar recent deed ons Hof van Cassatie hieromtrent een interessante uitspraak. Het Hof stelde dat bij aannemingsovereenkomsten, de termijn tijdens dewelke de bouwheer zijn vordering omtrent deze lichte verborgen gebreken moet instellen tegen de aannemer, begint te lopen vanaf het ogenblik dat de bouwheer kennis heeft gekregen (of had kunnen krijgen) van het gebrek en dus niet eerder!

Kan u zich als aannemer indekken tegen deze lichte gebreken?
Ja, best is dat u in uw algemene voorwaarden al deze problemen opneemt en omschrijft. Zo kan u bijvoorbeeld in uw algemene voorwaarden bepalen dat u slechts gedurende één of twee jaar aansprakelijk zal zijn voor deze kleine gebreken. Anderzijds kan u als aannemer ook een extra dan ook opnemen in uw algemene voorwaarden. Indien u dit doet, is het best dit zo nauwkeurig mogelijk in uw algemene voorwaarden te omschrijven om latere discussies tegen te gaan!

OPGEPAST!
Sinds 1 juli 2018 bepaalt een nieuwe wet dat iedere architect, aannemer of andere dienstverlener van de bouwsector waarvan de tienjarige burgerlijke aansprakelijkheid in het gedrang kan komen, gedekt moet worden door een verplichte verzekering voor zijn beroepsaansprakelijkheid.