Meer groen in het interieur. Het is een uit Amerika en Engeland overgewaaide trend die ook in de Benelux niet meer te negeren valt. Je ziet hem terug in woonhuizen en bedrijfsgebouwen, maar bijvoorbeeld ook in de gezondheidszorg. Vreemd is dat niet, want groen is gezond en geeft mensen een goed gevoel. Ideaal dus voor toepassing in de wellnesswereld! We spraken interieurontwerper Lianne Bongers over haar specialisatie: ontwerpen met de natuur als basis.

BINNENGROEN IS HOT
In steden duiken steeds vaker urban jungles op, omdat mensen zich prettig voelen in een interieur vol planten. In ziekenhuizen neemt het medicijngebruik drastisch af als patiënten uitkijken op een stukje natuur in plaats van een betonnen muur. En bedrijven die hun kantoren vergroenen zien het ziekteverzuim onder medewerkers teruglopen. Kortom: binnengroen is hot. Iemand die daar alles van weet, is Liannen Borgers van Studio Lime in Eindhoven. Zij heeft zich bekwaamd in biophilic design: het integreren van de natuur in interieurontwerpen. Dat doet ze op twee manieren. Allereerst door de natuur letterlijk naar binnen te halen. Denk aan het plaatsen van een groene muur vol philondendrons, scindapsus of clusia’s in de lobby van een wellnesscentrum. En daarnaast door een natuurlijke omgeving te simuleren, bijvoorbeeld door met een vergezicht de suggestie te wekken dat je buiten zit. “Doel is het herstellen van de band die wij als mens hebben met de natuur”, zo legt ze uit. “Die connectie zijn we in de loop van de tijd steeds meer kwijtgeraakt, doordat we in verstedelijkte omgevingen zijn gaan wonen en er meer technologie ons leven is binnengekomen.” En dus werkt Bongers in haar ontwerpen met water, daglicht, natuurlijke materialen en … veel groen.

VOLOP POSITIEVE EFFECTEN
Bij het ontwerpen en inrichten van wellnesscentra is het werken met natuurlijke materialen al aardig gemeengoed. Denk aan watervallen, houtvuren, zoutkristallen en regendouches. Relatief nieuw is het uitbundig gebruik van natuurlijk groen in het interieur. Maar als er iets goed past in een branche die het welbevinden van haar gasten voorop heeft staan, dan zijn het wel planten. Ze hebben namelijk volop positieve effecten op lichaam en geest.

Bongers: “Planten zuiveren de lucht, verlagen de bloeddruk en verminderen stress. Daarnaast verbeteren ze je stemming, je cognitieve functies en vergroten ze je productiviteit en creativiteit. Kortom: groen ontspant, geeft energie en verhoogt je algehele gevoel van welbevinden. De natuur heeft een enorm herstellend vermogen waar wij als gestreste mens wel bij varen. In een groen interieur kiezen veel gasten er onbewust dan ook voor om langer te blijven.” Bongers verwijst naar een onderzoek rond een winkelcentrum, waar na het aanbrengen van planten en andere natuurlijke elementen de besteding met 1,3 procent toenam. Dat zou ook zomaar het effect kunnen zijn als je (meer) groen gebruikt in het restaurantgedeelte van je wellness.

LICHT EN ONDERHOUD
Overweeg je je wellness te vergroenen, dan is een goede voorbereiding van groot belang. Planten zijn levende materie, dus maak je verkeerde keuzes of verzorg je het groen niet goed, dan heb je wel een kostenpost maar niet de positieve effecten. Jos van der Hulst, van De Klerk bloemsierkunst en interieurbeplanting in Veldhoven, met wie Bongers graag samenwerkt: “Planten hebben licht nodig én het juiste onderhoud. Bij dit laatste gaat het niet alleen om water geven, maar bijvoorbeeld ook om het snoeien van de planten, het toedienen van voedingsstoffen en het draaien en stofvrij maken van de planten.” Heb je dit ervoor over, dan zijn de toepassingsmogelijkheden eindeloos. Denk aan varens rond een waterval in de muur, een oase vol jungleplanten in een grot bij het zwembad of een vissenstaartpalm als blikvanger op een prominente plek. Vragen om dan al in een vroeg stadium te stellen: is er ruimte om het groen door te laten groeien en wat zijn de condities op de bewuste plek (hoeveelheid licht, luchtvochtigheid en dergelijke). Beide vragen – of beter gezegd, de antwoorden daarop – zijn van belang voor de keuze van de planten. Hoeveel licht er nodig is, is per plantensoort verschillend. De ene gedijt prima met heel weinig licht, de andere moet per se in het volle licht staan. Betekent de behoefte aan licht dat binnengroen per definitie onmogelijk is in een donkere ruimte? Nee, dat niet. Met een daglichtlamp kun je extra verlichting regelen. Van der Hulst: “Nabootsing van hoe een plant in de natuur groeit is essentieel. Er zijn schaduwplanten die onder hoge bomen staan en weinig licht nodig hebben. Er zijn ook blikvangers die juist veel licht nodig hebben. En alles ertussenin …”

Planten leven, dus ze verliezen ook blad. Dat vraagt dus om de aandacht van je medewerkers. Een deel van het onderhoud is te ondervangen door een onderhoudscontract af te sluiten, bij voorkeur bij het bedrijf dat je de interieurbeplanting laat doen. Soms is het groen na een paar jaar nog mooier dan het direct na oplevering van. het project was! Wil je het jezelf helemaal gemakkelijk maken, dan zijn ook planten van zijde of kunststof een optie. Een interessant weetje: voor veel van de genoemde positieve effecten maakt het geen verschil of je levend groen kiest of gesimuleerd groen. Zo hoeven je gasten ook niet per se buiten te gaan ‘bosbaden’, relaxen in een ruimte met een bosbehang aan de muur heeft ook een rustgevende werking.

ZO MAAK JE ECHT VERSCHIL
Natuurlijk is het mogelijk om in een bestaande wellness plantenbakken vol groen te plaatsen, om zo het gevoel van welbevinden te verhogen. Nog beter komen planten tot hun recht als ze al worden meegenomen in de bouwplannen. “Het mooiste is als groen een onderdeel is van het ontwerp”, vertelt Bongers. “Dan kun je planten bijvoorbeeld uit de vloer laten komen en laten doorlopen langs de trap. Of andere gave dingen doen waar je echt het verschil mee maakt.” De creativiteit van een interieurontwerper kan hier echt meerwaarde bieden. “Ondernemers weten vaak wel welke richting ze op willen met hun bedrijf, maar lang niet altijd hoe je dat vertaalt naar een interieur. Als ontwerper ben ik goed in het bedenken van een passend concept dat leidend is voor het verhaal dat het interieur moet gaan vertellen. Zo komt er bezieling in die aansluit bij de identiteit van de onderneming”, aldus Bongers. Het bedenken van zo’n concept kan overigens een flinke stap verder gaan dan het vergroenen van de wellness. Het verhaal van je bedrijf wordt dan de kapstok waaraan andere elementen worden opgehangen. Van de routing en het interieur, tot het grafisch ontwerp van je communicatie-uitingen en het aanbod aan gerechten in het restaurant.

BIOPHILIC DESIGN IS DE TOEKOMST
Wat het vergroenen van je wellness aan investering vraagt, is niet zomaar te zeggen. Dat hangt uiteraard helemaal af van wat je wenst, wat er kan en welke doelen je ermee hebt. Misschien handig om in je overwegingen mee te nemen: kunstplanten zijn in aanschaf ongeveer 20 tot 40 procent duurder dan natuurlijk groen. Kunstplanten dien je – net als levende planten – ook stofvrij te (laten) maken. Daarnaast dien je ze een of twee keer per jaar opnieuw in model te (laten) brengen, maar verder vragen ze geen onderhoud. Ga je voor biophilic design in de brede zin van het woord – je neemt naast het groen bijvoorbeeld ook de akoestiek en het binnenklimaat mee in je plannen – dan vraagt dat natuurlijk om een extra investering, maar het levert ook veel op. Want naast het vergroenen van je wellness, zijn ook dit fantastische manieren om met natuurlijke elementen het wellnessgevoel van je gasten te vergroten. Bongers gelooft er dan ook heilig in: “Biophilic design is geen voorbijgaande trend, maar de toekomst van het ontwerpen.”

Meer info:
www.studiolime.nl
www.de-klerk.nl

Tekst: Janneke Sinot